Φόροι κατά ριπάς... και "άσφαιρα" τεκμήρια

Τα φορολογικά βάρη επωμίζονται τα μεσαία εισοδήματα ενώ την ίδια ώρα προκύπτουν περιορισμένες ελαφρύνσεις για τα χαμηλά και σαφώς ανάλαφρα... για τους έχοντες και κατέχοντες.
Ταυτόχρονα όμως μένουν εκτός κλίμακας και φορολογούνται αυτοτελώς ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων, όπως για παράδειγμα τα μπόνους που λαμβάνουν τα στελέχη των επιχειρήσεων είτε σε ρευστό είτε σε μετοχές.

Με τις ρυθμίσεις του νέου φορολογικού νομοσχεδίου προκύπτει αύξηση της φορολογίας ακόμα και για εισοδήματα πάνω από 22.000 ευρώ λόγω του γεγονότος ότι ψαλιδίζονται σημαντικές αφορολόγητες δαπάνες και μάλιστα στην περίπτωση των τόκων των στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας αναδρομικά πριν από το 2003.

Ο γενικός κανόνας με βάση τη νέα κλίμακα -αν δεν ληφθεί υπόψη το ροκάνισμα των φοροαπαλλαγών- είναι περιορισμένης έκτασης ελαφρύνσεις για εισοδήματα κάτω των 28.000 ευρώ, οι οποίες για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο δεν αντισταθμίζουν παρά ελάχιστο μέρος των απωλειών από τις περικοπές στις αποδοχές.

Οι επιβαρύνσεις αρχίζουν σταδιακά από τα 28.000 ευρώ και πάνω και κλιμακώνονται αισθητά για εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ λόγω της αύξησης του φορολογικού συντελεστή στο 45% από 40%.

Τα τεκμήρια διαβίωσης που προσδιορίζουν το ελάχιστο ύψος φορολογητέου εισοδήματος διευρύνονται, αλλά συνιστούν άσφαιρα πυρά κατά του μαύρου χρήματος και των υπόγειων συναλλαγών, αφού τα οριζόμενα ποσά των δαπανών καλύπτονται από χαμηλά εισοδήματα και συνεπώς αφήνουν μεγάλα περιθώρια φοροδιαφυγής. Πέραν αυτού είναι για όσους διάγουν πολυτελή βίο ηπιότερα σε σύγκριση με τα ισχύοντα.

Για παράδειγμα:

Αν κάποιος έχει πρώτη κατοικία 150 τετραγωνικών μέτρων, ένα αυτοκίνητο 1.800 κυβικών και ένα εξοχικό 80 τετραγωνικών με βάση τα νέα τεκμήρια θα πρέπει για να τα καλύψει να δηλώσει στην Εφορία εισόδημα 17.600 ευρώ.
Δηλαδή με μηνιαίες αποδοχές 1.466 ευρώ απενεργοποιεί τα τεκμήρια και έχει ξεμπλέξει με την Εφορία.

Ελεύθερος επαγγελματίας που έχει στην κατοχή του κατοικία 100 τ.μ. και αυτοκίνητο 1.400 κυβικών και δηλώνει φτωχός με ετήσιο εισόδημα 6.000 ευρώ δεν έχει κανένα πρόβλημα με τα νέα τεκμήρια, αφού η δαπάνη που θα του υπολογίσει η Εφορία ανέρχεται σε 10.000 ευρώ και συνεπώς θα παραμείνει αφορολόγητος.
Φορολογούμενος διαμένει σε ιδιόκτητη κατοικία 300 τετραγωνικών μέτρων σε ακριβές περιοχές της Αττικής, όπως στη Σαρωνίδα, με αντικειμενική τιμή 2.800 ευρώ το τ.μ. και έχει και ένα πολυτελές τζιπ 3.000 κυβικών. Με τα παλαιά τεκμήρια το εισόδημα που έπρεπε να εμφανίσει στην Εφορία ήταν 131.500 ευρώ, ενώ με τα νέα 35.800 ευρώ, δηλαδή καλύπτει πλέον τα τεκμήρια με εισόδημα χαμηλότερο κατά 95.700 ευρώ.
Το άλλο παράδοξο των τεκμηρίων διαβίωσης είναι ότι τα εξοχικά και οι πολυτελείς βίλες έχουν δαπάνη συντήρησης και χρήσης κατά 50% χαμηλότερη σε σχέση με την πρώτη κατοικία και έτσι η κάλυψη του τεκμηρίου τους είναι μια εύκολη υπόθεση ακόμα και για μεσαία εισοδήματα.

Με το νομοσχέδιο γίνονται θετικά βήματα προς την κατεύθυνση του περιορισμού της φοροδιαφυγής όπως η κατάργηση της ευνοϊκού καθεστώτος της τεκμαρτής φορολογίας για δεκάδες επαγγελματικές ομάδες και οι νέες αυστηρότερες ποινές, που φθάνουν μέχρι το κλείσιμο καταστημάτων και τις ποινικές διώξεις, ενώ προς άρση των αδικιών κινούνται οι ρυθμίσεις για ένταξη στην κλίμακα των αμοιβών που σήμερα φορολογούνται αυτοτελώς με χαμηλότερους συντελεστές.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
antonakos@pegasus.gr